Türkiye youtube açıldı, açılmadı diye tartışıp, dünyaya rezil oluyoruz diye üzülürken, aslında üzülecek çok daha önemli şeylerin olduğunu kaçırıyoruz gibime geliyor. Konumuz hosting sektörü olduğu için yine burdan komik bir örnekle durumu pekiştirmek istiyorum.

Tüm Türk Hosting Firmaları, normal hosting paketlerinin yanında imkanları dahilinde Kiralık Sunucu (Dedicated Server) veya Sanal Sunucu (Virtual Private Server) satmaya çalışıyor, bu satışları yaparken belirli tanıtım yazılarını, borşürleri ve görselleri kendi web siteleri üzerinden yayınlıyorlar. Müşterileride bu içeriklere bakarak karar veriyor ve satın alımlarını gerçekleştiriyorlar.
Her hizmetini sanki dünyada ilk kendi yapıyormuş, kendi geliştirmiş gibi lanse eden web hosting firmaları konu özgünlüğe gelince bir çoktan sadece biri olarak karşımıza çıkıyor.

Bakalım firmalar vps satarken nasıl özgün bir içerik metini oluşturmuşlar.

Natro

http://www.natro.com/DedicatedServers/ adresindeki neler yapabilrsiniz başlığındaki tanıtım yazısı.

Websahibi

http://www.vpsler.com/vpsnedir.php sayfasındaki VPS İle Neler Yapabilirsiniz? Başlıklı yazı

Daha.net

http://www.daha.net/blog/dedicated-sunucu-kullanarak-neler-yapabilirsiniz/ adresinde blog yazısı. Meşhur maddeleri alıntılayıp açıklamalarını eklemiş.

Aynı metni kullanan onlarca web  hosting firması olduğundan sektörün en bilinen hosting firmalarını örnek verdik. Aynı içeriği kullanan diğer hosting firmalarını görmek için aşağıdaki gibi basit bir google araması yapmanız yeterli olacaktır.

" http://bit.ly/9adtHx "

Sonuç

Aslında bu çok normal sonuçta VPS'in yaptıkları belli ama en azından diğer rakip firmadan kopyala/yapıştır yapmak yerine kendi özgün içeriğini oluşturmak için uğraş verebilirse, burdan başlayan anlayışın da sektörümüzü daha kaliteli hale getireceğini düşünüyorum. Umarım yakın zamanda özgün, kendi teknolojisini geliştirebilen hosting firmalarımız piyasada boy gösterir.

Günümüzde bir çok yazılım ve donanım, web hosting sektörüne hizmet ediyor. Bu yazılımları ve donanımları en iyi şekilde değerlendirip optimum web hosting altyapısını çıkarmak için bir çalışma yaptık.

Senaryo:
Yeni bir hosting firması oluşturmaya karar verdik. Fakat bütçemiz sınırlı ve sistemleri hemen devreye sokup, para kazanmak istiyoruz. En kısa zamanda ve en ucuz yoldan nasıl barındırma hizmeti vemeye çalışırız?

Donanım

Seçtiğimiz işletme stratejisine göre co-location hizmeti sermaye açısından sıkıntı yaratacağından hemen güvenilir ve kendini kanıtlamış bir servis sağlayıcısından, kaliteli, yapacağımız işe uygun donanıma sahip kiralık sunucu hizmeti (Dedicated Server) almamız istediğimiz donanıma sahip olma açısından en doğru karar olacaktır. Hat ve Donanım maliyeti açısından yurtdışında ki kiralık sunucu hizmeti veren firmaların seçilmesi maliyet açısından daha uygun olacaktır. Türkiye'de aşağıdaki özelliklerde donanımın kirası oldukça fazladır.

Tecrübelerimizden ve fiyat/performans açısından'da yola çıkarak size iki ayrı markada sunucu tavisye edebiliriz.

HP Proliant DL380 G5 veya Dell PowerEdge R210

Bu sunucular desteklediği Cpu, Disk, Ram teknolojileri ile web hosting alt yapısını rahatlıkla sırtlanabileceğine kanaat getiriyoruz. Ayrıca sanallaştırma desteği, uzaktan harici port'tan yönetilebilme özellikleri ile (ILO, DRAC) acil durumlarda müdehale edebilmemize şansımızın olması ekstra avantajlarından bir tanesi.

• CPU' olarak Intel Xeon Quad-Core 2.5Ghz'lik işlemcileri seçebilirsiniz.
• 4GB veya mümkünse 8GB Ram
• Disk yapılandırması olarak 146GB SAS Hotswap RAID5 şeklinde ihtiyaca göre şekillendirebilirsiniz. RAID5 kullanmanız performans ve veri güvenliği açısından son derece önemlidir.

Aylık Ortalama Donanım Maliyeti 200 TL (10mbit+ hat dahil)

Hat (Bandgenişliği / Bandwidth)

Genelde kiralayacağınız donanım paketinin içine hat kapasitesi dahildir fakat seçme şansınız varsa sistemimiz giriş seviyesinde olacağı için ilk etapta 10mbit upload ve download yeterli olacaktır, tabi burda toplam GB limitlerine de dikkat etmelisiniz. Sürekli sistemin %25'i kullanılır diye kaba bir şekilde hesap yaparsak, trafiğimizin aylık en az 600GB olması gerekmektedir.

Dikkat! Bazı servis sağlayıcıları hat kapasitelerini yüksek verip, toplam trafiği çok kısıtlı veriyorlar. Bu pazarlama tuzağına düşmemek için bu konuya dikkat etmenizi öneririz.

Sanallaştırma (Virtualization)

Sanallaştırma hem yönetilebilir hemde önçeklenebilir sistemler kurmanızı sağlar. İşin en sevindirici yanı ise günümüzde ki sanallaştırma teknolojilerinin geldiği nokta web hosting sektörünün ihtiyaçlarını fazlasıyla karşılar nitelikte olmasıdır. Çevik bir hosting firması olmak istiyorsanız kesinlikle sanallaştırma sistemlerini kullanmanız kaçılnılmazıdır.

Sanallaştırma için bir çok alternatifimiz var. Bizim işimizi görebilecek yazılımların öncelikle Hypervisor mantığında çalışlması gerekmektedir. Daha sonra kendini kanıtlamış ve mümkünse ücretsiz bir yazılım olması öncelikli tercihimizdir. Buna bağlı olarak aşağıdaki listeden bir sanallaştırma yazılımı seçimi yapmamız gerekiyor.

1. VMware ESXi
2. Sun xVM  Server
3. Xen
4. OpenVZ

Bu ücretsiz sanallaştırma yazılımlarından tercihimizi VMWare ESXi'den yana kullandık. Bunun bir çok sebebi var fakat başlıca sebeplerinen bir tanesi hem Linux, hemde Windows işletim sistemlerini çok stabil bir şekilde sanallaştırabilmesi olarak söyleyebiliriz.

Sanallaştırma Yazılımı Maliyeti 0 TL

İşletim Sistemleri

Müşterilerinizin talepleri çok çeşitli olacağından hem Windows, hemde Linux işletim sistemini kullanmanız gerekir. ESXi kullanacağımızdan tek bir sunucu üzerine birden fazla işletim sistemini yükleyebilme imkanına sahipiz, o halde Windows Web Server 2008 R2 ve CentOS 5.X işletim sistemlerini kurabiliriz. (Windows tarafında özellikle Windows Web Server 2008 R2 seçtik çükü hem fiyat hemde kullanmayacağımız bir çok özellikten bizi kurtarıyor.)

CentOS işletim sistemini GPL lisansına sahip olduğu için ücretsiz kullanabiliyoruz. Windows Web Server 2008 genelde ücretsiz veriyorlar fakat biz sanallaştırma yaparak standart'ın biraz dışına çıktığımız için  aylık 15$ gibi bir maliyet oluşturacak.

Aylık Windows İşletim Sistemi Sistemi Maliyeti : 22 TL

Hosting Kontrol Panel

Kontrol Panel'ide hosting firması için çok önemli bir konu. Müşterilerinizin aldığı hizmetleri sorunsuz bir şekilde yönetebilmesi gerektiğinden burda da seçici davranmak durumundayız. Piyasada kullanabileceğiniz hem ücretli heme ücretsiz kontrol panelleri mevcut. Bizim kriterlerimize göre listeye aldığımız paneller aşağıdaki gibi.

1. Plesk
2. Cpanel
3. DirectAdmin
4. DotnetPanel
5. GNUPanel
   

Yukarıdaki sistemlerden Plesk ve CPanel , Direct Admin ücretli, GNUPanel ve DotnetPanel ücretsiz olarak kullanabilirsiniz. Stabilite açısından bizim tavsiyemiz Plesk veya Cpnale kullanmanızdan yana fakat stratejimiz gereği Windows tarafında DotnetPanel, Linux tarafında ise GNUPanel yazılımlarını rahatlıkla kullanabiliriz.

Hosting Kontrol Panel Maliyeti 0 TL

Yönetim Sistemleri

Yönetim Sistemleri ile demek istediğimiz, hosting planlarınızı satabileceğiniz, hosting firmamızın web sitesini yönetebileceğimiz, müşterilerimize destek verip faturalarını kesebileceğimiz komple bir sistemden bahsediyoruz. Bunun için tabiki aklımıza ilk gelen WHMCS. Sunduğu özelliklere göre sahip olma maliyeti sonderece uygun. Liste fiyatı aylık 15$ fakat alternatifleri de var tabiki.

1. WHMCS
2. ModernBill
3. AWBS
4. Clientexec
5. WhmAutoPilot

Hem seçtiğimiz kontrol panellere desteği hemde fiyat'ından dolayı WHMCS'yi tercih ettik. Fakat WHMCS'yi kurduktan sonra müşterilerinizin kredi kartından ödeme alabilmek için Sanal POS modülünü entegre etmeniz gerekir. Bu modülü ister kendiniz yazbilirsiniz (PHP Scripting bilmeniz gerekir), isterseniz de 50$'a satın alabilirsiniz.

Aylık Yönetim Sistemleri Maliyeri : 22 TL

Monitring

Sisteminizi kurdunuz ve stabil bir şekilde çalışıyor. Peki ne olup bittiğiniz nasıl izleyeceksiniz? Burda devreye monitoring yazılımları devreye giriyor. Yine her zamanki gibi hem ücretli, hemde ücretsiz kaliteli yazılımlar bulmak mümkün. Stratejimzi gereği kaliteli ve ucuz ve hatta ücretsiz sistemleri kullanmak olduğundan aşağıdaki listeden doğru seçimi yapmamız gerekiyor.

1. Cacti
2. Orion
3. PRTG
4. Argus
5. ServersCheck

Hem SNMP üzerinden çalışması, hemde geçmişe dönük bilgileri tutabilmesi, hemde ücretsiz olması açısından Cacti'yi seçiyoruz.

Aylık Monitoring Yazılımı Maliyeti : 0 TL

Senaryomuz gereği bir hosting firmasının işleyebilmesi için gerekli olan temel altyapısal özelliklere kabaca değindik. Türkiye'de Bu sistemleri çalıştırıp birbirleri ile entegre ettiğiniz taktirde ortalama bir web hosting firmasının kalitesinde hizmet sunmaya başlamış olursunuz. Böylelikle o düşündüğünüz hosting firmasının temellerini atmış olduk ;)

Tabiki birde işin hukuki boyutu var. Türkiye'de web hosting hizmeti vermek istiyorsunuz Telekominikasyon İletişim Başkalığından Yer Sağlayıcı Faaliyet Belgesi almanız gerekiyor. Ek olarak 5651 sayılı kanun şartlarını yerine getirmeniz için yine teknik açıdan kaynak ve yazılım ihtiyacınızın olacağınıda belirtmek isteriz.

Oğuzhan YILMAZ
Web Hosting Turkey

Not: Belirttiğimiz ana başlıklarda ki yazılım ve donanım'lardan daha iyi bir alternatif olduğunu düşünüyorsanız lütfen bize bildiriniz. Önerilerinizle bu yapıyı daha iyi hale getirebiliriz.

Çoğu web hosting firmasının name server bilgileri sadece kayıtlı kullanıcıların ulaşabileceği yerlerde, kimisinin web sitesindeki IP adresleri güncel değil ve buna benzer bir çok problem nedeni ile Türkiye'de ki en çok tercih edilen web hosting firmalarının name serverlarını tek bir sayfadan ulaşmak için aşağıdaki listeyi hazırladık. Umarım siz okurlarımıza yardımcı olur.

İpucu : bir name server'ın IP adrsini öğrenmek için console ekranınada "ping ns1.nameserverismi.com" komutunu çalıştırabilirsiniz.

İpucu : bir alanadının name server bilgilerine ulaşmak için "nslookup -q=ns sorgulanacakalanadi.com" komutunu çalıştırabilirsiniz.

Türkiye'de ki co-location hizmeti veren verimerkezlerinin son kullanıcılar için belirlemiş oldukları hat fiyatlarını araştırdık ve bunları bir listede topladık.

Aşağıdaki tablodan'da anlaşılacağı gibi her verimerkezi'nin maliyetleri kendine özgü görünüyor. Kimi şirketler USD üzerinden fiyat belirlerken, kimi şirketler ise TL fiyatı vermeyi tercih ediyor.

Mbit başına fiyatlara bakacak olursak. Türkiye'de hat fiyatları zaten malum, internet kullanımı'da aynen benzin fiyatları gibi dünyaya göre çok pahalı. Böyle olunca yerel servis sağlayıcıları maliyetlerini kurtarmak adına 1Mbit gibi günümüzde komik bir bandgenişliğine 200 USD isteyebiliyorlar. Bazı firmalar ise sıft yurtdışı ile fiyat farkını giderebilmek için macaristan, yunanistan ve rusya üzerinden yurtdışı hat kiralıyorlar. Tabi bizim düşüncemiz ilerleyen zamanlarda Turktelekom alternatifleri arttıkça maliyerlerinde yurtdışı seviyesine ineceğidir. Unutmayalım ki Avrupa'da ki verimerkezleri Türkiye'ye yatırım yapmak için uygun zamanı beklemedeler.

Türkiye Verimerkezleri Mbit Başına Maliyet Tablosu

Listemizde 18 firma var. Hepsi erişim sağlayıcı konumunda yani global adıyla ISP (Internet Service Provider). Hepsi co-location hizmeti veriyor. Listedeki firmalar arası fiyat farklılıklar çok fazla genelde merkezleri istanbul, izmir, ankara şehirlerinde.

Genelde bir ISP'nin ne kadar çok hat kapasitesi varsa birim mbit maliyeti'de bir o kadar düşer bu tablodan da fiyat'a göre büyüklük oranlarını çıkartabiliriz. Listeye göre Mbit'i en pahalı hat kapasitesini sunan firma 200 USD ile TRDEAL Bilgi Teknolojileri olaral görünüyor.

Mbit başına en düşük fiyat'ı veren firma ise İzmir merkezli TEKNOAS ve HOSTCİNİ (Ayrı, ayrı iki firma olmasına karşın tek firmadırlar.) olarak görünüyor. Mbit başına 35 TL ile bir çok firmaya göre en avantajlı fiyat görünüyor.

Not: Fiyat'lar ISP'lerin son kullanıcıya vermiş oldukları fiyatlardır. Tabiki aynı servis sağlayıcıdan daha düşük fiyatlara hat sahibi olabilme ihtimaliniz var.

Kaynak: http://www.tib.gov.tr/dokuman/ES_listesi.html

RIPENET' veritabanı üzerinde çeşitli sorgulamalar yaparken karşılaştığımız sonuçların doğrultusunda en geniş ip ağına sahip servis sağlayıcılarını büyükten küçüğe doğru sıraladık ve kategorilendirdik.

RIPE istatistiklerine göre Türkiye'de 149,070 adet host bulunmakta. Yıllık büyüme oranı ise % 33,18,
23 Adet IPv6 host'u var. TürkTelekom IPv6 Route etmediği halde bu nasıl oluyor anlamadım ama böyle bir istatistiğe ulaştık.

Geniş IP Ağına Sahip Sevis Sağlayıcıları

1. Borusan Telekom ve Iletisim Hiz. A.S.
2. Dogan Iletisim Elektronik Servis Hizmetleri

Orta Ölçekli IP Ağına Sahip Servis Sağlayıcıları

1. Anet Iletisim Sistemleri ve Bilgi Hiz. Ltd. Sti.
2. TELLCOM ILETISIM HIZMETLERI A.S.
3. Cizgi Bilgisayar Sistemleri San.Tic.Ltd.Sti.
4. Deksar Multimedya ve Telekominikasyon A.S.
5. DORUK-NET
6. Grid Bilisim Teknolojileri A.S.
7. Is Net A.S.
8. Kibrisonline Ltd.
9. Koc Net
10. Meteksan Net Iletisim Hiz. A.S.
11. Nethouse Bilgi Islem Merkezi Ltd
12. TurkNet Iletisim Hizmetleri A.S
13. Sistem Gelistirme Servis Telekomunikasyon Ve Iletisim Hizmetleri Sanayi Ve Ticaret A.S.
14. TEKNOTEL A.S.
15. Global Iletisim Hizmetleri A.S.
16. Telnet Telekom Hizmetleri Limited Sirketi
17. TR.NET Orta Dogu Yazilim Hizmetleri A. S.

Küçük IP Ağına Sahip Servis Sağlayıcıları

1. Ispro Iletisium Hiz Ve Yazilim San Tic A S
2. MYNET A.S.
3. Niobe Bilisim Teknolojileri Yazilim San. Tic. Ltd. Sti.
4. Radore Hosting Telekomunikasyon Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Sti.
5. Hosting Internet Hizmetleri Ltd Sti
6. Tamer Bilgisayar LTD STI
7. Teklan Internet Erisim Hizmetleri Komunikasyon Elektronik San A.S.
8. TEKNOAS BILISIM TEKNOLOJILERI LTD STI

Daha Küçük IP Ağına Sahip Servis Sağlayıcılar

1. Inetmar internet Hizmetleri San. Tic. Ltd. Sti
2. Gedik Net Iletisim A.S. Izmir